top of page
DentaÇorum - Sedasyon (Uyutarak) Tedavi

Sedasyon (Uyutarak Tedavi)

DentaÇorum - Sedasyon (Uyutarak) Tedavi

Sedasyon Nedir?

Rejyonel anestezi uygulanan bazı cerrahilerde BT-MR gibi görüntüleme prosedürlerinde , endoskopi- kolonoskopi gibi bazı işlemlerde veya diş hastalıkları tedavisinde uygulanan sedasyon, hastanın sakinleşmesini ve hissettiği ağrıyı/acıyı dindirmek için kullanılır.

​

Herhangi bir cerrahi girişimde, hekimler için en önemli konulardan biri hastaların konforudur. Sedasyon; belirli prosedürler sırasında kaygı, rahatsızlık ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olmak amacıyla yatıştırıcı ilaçların kullanılmasıdır. Bu yöntem, bazen ağız yoluyla alınan ilaçlarla bazen de enjeksiyon yoluyla verilen anestezik ilaçlar ile gerçekleştirilir.

 

Sedasyon işleminde kullanılan ilaçlar ve dozları kişilerin yaşına, tıbbi geçmişine ve cinsiyetine bağlı olarak değişiklik gösterir. Uzman hekimler hastalara uygun ilaçları ve dozları belirler. Sedasyon ilaçları ağızdan ya da damar yoluyla hastaya verilir. Genel olarak, sedasyon işlemi sırasında hafif sakinleştirici ve ağrıyı azaltıcı etkisi olan ilaçlar kullanılır.

Bilinçli Sedasyonun Amaçları Nelerdir?

  • Hasta açısından rahat ve güvenli bir ortam yaratması yanında, korku hissini tamamen giderir, anksiyeteyi ortadan kaldırır.

  • Hastanın ağrı eşiğini yükselterek ağrıyı hissetmemesi sağlar.

  • Stresinin ortadan kaldırılması ve istenmeyen reflekslerin önlenmesi ile hekim açısından son derece rahat bir çalışma ortamı sağlar.

  • Özellikle korkuya eğilimli çocukların belleklerinde derin izler bırakacak psikolojik travmaları engeller.

  • Bazı kalp hastaları ve yüksek tansiyonlu hastalarda lokal anestezi ortamının daha rahat tolere edilmesini sağlar.

Sedasyon Nasıl Uygulanır?

  • Özellikle lokal/bölgesel cerrahi sırasında, MR/BT işlemleri sırasında klostrofobisi olanlarda ve diş tedavilerinden korkan bireylerin ve küçük çocukların rahatlaması için uygulanan sedasyon, kişinin sedatif (sakinleştirici) ilaçlarla tüm refleksleri korunmasını ve daha rahat hissetmesini sağlar. Anestezi uzmanı, kişinin tıbbi geçmişine ve yaşına göre uygun ilaçları belirler ve uygun yöntemlerle hastaya sedasyon uygular. İşlemden altı saat öncesine kadar hastanın yeme içmeye son vermesi gerekir. İşlem sırasında; kişilerin kalp hızı, kan basıncı ve oksijen düzeyi sürekli olarak ölçülür.

  • Sedasyon işlemi, kişide rahatlama ve uyuşma hissi yaratır. Sedasyon altındayken hasta ellerinde, parmaklarında veya ayaklarında karıncalanma veya uyuşukluk hissedebilir. Uzuvların hareket ettirilmesi zorlaşır. Sedasyonun farklı dereceleri bulunur.

Sedasyon Dereceleri

  • Girişimsel Sedasyon ve Analjezi Temel İlkeleri 1. İstenilen uygun sedasyon seviyesini belirlemek 2. Uygun monitörizasyon ve kurtarma malzemelerini hazırlamak 3. Sedasyon öncesi analjezik vermek 4. İstenilen sedasyon seviyesi için ajanın titrasyonu 5. İlk mental durumuna gelinceye kadar gözlem ve izlem

  • Minimal Sedasyon (Anksiyoliz): Bu derecedeki sedasyonda kişi rahatlar, bilinci açıktır, uyaranlara tepki verir.ağrı kontrolü lokal veya rejyonel(bögesel) anestezi ile sağlanır

  • Bilinçli Sedasyon (Sedasyon ve Analjezi): Bu derecede ise hastanın bilinci minimal düzeyde baskılanır, koruyucu refleksler korunur.

  • Orta Derecede Sedasyon: Hastanın bilinci baskılanır, yoğun uyku hissi duyulur. Ancak yine de kişi çevreye karşı duyarlıdır.

  • Derin Sedasyon: Bu derecede hastanın bilinci yüksek düzeyde baskılanır, hastaya oksijen verilmesi gerekir. Hasta, ancak çok ağrılı veya tekrarlayan uyaranlara yanıt verir.

  • Genel Anestezi: Genel anestezi durumunda kişi uyku halindedir, uyaranlara yanıt veremez refleksler baskılanır. Kişiye solunum desteği verilir.

Sedasyon Riskleri Nelerdir?

  • Sedasyon, son derece güvenli bir işlem olarak öne çıkar. Ancak, kullanılan ilaçlara bağlı olarak birtakım yan etkiler yaşanabilir. Bu yan etkiler arasında;

  • Halsizlik hissi,

  • Yavaşlayan refleksler,

  • Yakın dönemli hafıza kaybı

  • Düşük tansiyon,

  • Baş ağrısı gibi semptomlar bulunur.

  • İşleme bağlı olarak sedasyonun yarattığı uyku hali 2-3 saat kadar sürebilir. Hasta sedasyonun etkisinden çıkana kadar yanında refakatçi bulunmalıdır. İşlem yapılan günün kalanında dinlenilmelidir, alkol kullanılmamalıdır.

Sedasyon ve Genel Anestezi Arasındaki Fark Nedir?

  • Sedasyon ve anestezi uygulaması arasında benzerlikler olsa da iki durum birbirine kıyasla farklılık gösterir. Sedasyonun aksine genel anestezi uygulanan hastalar bilinçlerini tamamen kaybeder; etrafında olanların farkında olmaz, sesleri duymaz. Sedasyon uygulamasında ise hastanın bilinci yerindedir, yalnızda ağrı ve acı hissi baskılanır. Ayrıca, sedasyon sırasında hastalar doğal fizyolojik reflekslerini korur ve kendi başlarına nefes alabilir.

  • Bu iki işlemin uygulanma yöntemleri de değişiklik gösterir. Genel anestezide, hastaya açılan damar yoluyla anestezi ilaçları enjekte edilir. Ancak, sedasyon yönteminde kişiye ilaçlar oral yolla, gaz maskesiyle ya da enjeksiyon yöntemiyle de verilebilir.

bottom of page